Trends op de freelance markt
Alleen de kers op de taart!
Er zijn meer vacatures dan werklozen. Een historisch moment volgens het CBS. Hoe dit komt? Minder faillissementen, inhaalvraag – uitgestelde aankopen worden nu toch gedaan – en de toenemende vergrijzing. Ook als freelancer liggen de opdrachten in deze markt voor het oprapen waardoor je als freelancer kan ‘cherrypicken’. Maar wat gebeurt er nou precies op de arbeidsmarkt? En blijft er de komende jaren ook nog schaarste? Ik zocht het voor je uit.
Recordaantal banen voor zelfstandigen
Steeds meer mensen gaan met pensioen, wat ook steeds meer gaten achterlaat, die nauwelijks meer te vullen zijn (Boerman, 2021b). Vooral aan hoogopgeleiden bestaat er momenteel een tekort op de arbeidsmarkt. In het tweede kwartaal van 2022 liep de spanning op de arbeidsmarkt – met een verdere toename van het aantal openstaande vacatures en opnieuw een daling van het aantal werklozen – verder op. Er kwamen 16 duizend openstaande vacatures bij, het gemiddeld aantal werklozen daalde met 11 duizend (Centraal Bureau voor de Statistiek). Behalve de groei in ‘traditionele banen’, neemt ook het aantal banen van zelfstandigen flink toe, en bereikt zelfs een recordniveau van 2.333.000 (Boerman, 2021a).
Afnemende groei
Ondanks de groei in vacatures van het afgelopen jaar verwacht het UWV dat de groei van de economie gaat afnemen (UWV, 2022). In 2023 zullen de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne, de inflatie en de dalende koopkracht zorgen voor onzekerheid. Dit zal naar verwachting gaan zorgen voor een afname in het aantal vacatures (-7%) en ook het aantal banen zal veel minder hard stijgen in 2023 (UWV, 2022). De krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt zal daardoor ook iets afnemen, maar toch de komende jaren nog onverminderd aanwezig blijven in de meeste beroepsgroepen (UWV, 2022). We kijken namelijk aan tegen een beroepsbevolking die nu al minder hard groeit en straks zelfs niet meer groeit. Vanaf 2025 zullen de gevolgen hiervan nog duidelijker voelbaar zijn in het gehele land (van Beek, 2022a).
Verandering in wet- en regelgeving flexwerken
Verder zal er de komende jaren hoogstwaarschijnlijk een omzetting in wet- en regelgeving plaatsvinden (van Beek, 2022b). Met name uitzendwerk op structurele basis wordt aan banden gelegd. Hoewel er nog geen concrete maatregelen zijn, liggen er voorstellen om de maximale uitzendtermijn in te perken van 5,5 naar 3 jaar en om oproep- en nulurencontracten af te schaffen. Ook krijgen uitzendkrachten recht op dezelfde arbeidsvoorwaarden als medewerkers in vaste dienst (Jongkind, 2022). Het verwachte resultaat hiervan is dat flexarbeid duurder wordt en daarmee minder aantrekkelijk is voor werkgevers (van Beek, 2022b). Dit kan ertoe leiden dat uitzendwerk alleen nog wordt ingezet voor ‘ziek & piek’ en niet langer voor werk op structurele basis (Jongkind, 2022), met name als de groei van de economie de komende jaren verder blijft afnemen.
Ondanks dat flexwerk duurder en minder flexibel wordt, is de verwachting dat de behoefte aan een flexibele schil van werknemers blijft bestaan (Jongkind, 2022). Met de schommelingen in de economie is het nog belangrijker voor bedrijven om wendbaar te zijn.
Wat betekent dit voor jou als freelancer?
Over het algemeen kan erop gerekend worden dat de arbeidsmarkt voorlopig nog een slagveld blijft, waar de kandidaat het voor het zeggen heeft (Boerman, 2021b). De krapte zal aanhouden en ook de vraag naar flexwerk zal de komende tijd nog hoog zijn. Het is echter nog afwachten wat voor schommelingen er plaats gaan vinden, wanneer de veranderingen in de wet- en regelgeving worden doorgevoerd en wat dit uiteindelijk precies voor de freelancebranche gaat betekenen. Maar voor nu liggen de opdrachten nog voor het oprapen en kan je als freelancer lekker ‘shoppen’ voor de leukste, beste opdracht.
Bronnen
Akkerman, S. (2022, April). Personeelskrapte beperkt groei. ING. Retrieved September 25, 2022, from https://www.ing.nl/zakelijk/grootzakelijk/sector-thema-update-services-en-leisure-arbeidsmarkt.html
van Beek, M. (2022a, May). Personeelstekorten zijn het nieuwe normaal. Rabobank. Retrieved September 25, 2022, from https://www.rabobank.nl/kennis/d011265917-personeelstekorten-zijn-het-nieuwe-normaal
van Beek, M. (2022b, July). Uitdagingen voor uitzendbureaus. Rabobank. Retrieved September 25, 2022, from https://www.rabobank.nl/kennis/d011275673-uitdagingen-voor-uitzendbureaus
Boerman, P. (2021a, August). CBS: Regen aan records voor openstaande vacatures. Werf&. Retrieved September 25, 2022, from https://www.werf-en.nl/cbs-meldt-nu-absoluut-record-aantal-openstaande-vacatures/
Boerman, P. (2021b, September). Hoeveel zorgen moeten we ons werkelijk maken over de arbeidsmarkt in 2030? Werf&. Retrieved September 25, 2022, from https://www.werf-en.nl/hoeveel-zorgen-moeten-we-ons-werkelijk-maken-over-de-arbeidsmarkt-in-2030/
Centraal Bureau voor de Statistiek. (n.d.). Spanning op de arbeidsmarkt. Retrieved September 25, 2022, from https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/dashboard-arbeidsmarkt/spanning-op-de-arbeidsmarkt#:~:text=Met%20een%20verdere%20toename%20van,werklozen%20daalde%20met%2011%20duizend.
Jongkind, K. (2022, June). Toekomst uitzendbranche onder druk. ING. Retrieved September 25, 2022, from https://www.ing.nl/zakelijk/kennis-over-de-economie/uw-sector/zakelijke-dienstverlening/toekomst-uitzendbranche-onder-druk.html
Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen. (2022, May). Arbeidsmarkt bereikt in 2022 hoogtepunt, 2023 onzeker. Retrieved September 25, 2022, from https://www.uwv.nl/overuwv/pers/persberichten/2022/arbeidsmarkt-bereikt-in-2022-hoogtepunt-2023-onzeker.aspx